Tham gia các hoạt động nhân đạo bên ngoài cũng có ích cho sức khoẻ của Nữ hoàng Anh.
Ngày 8/9 qua, Nữ hoàng Anh Elizabeth II đã tạ thế ở tuổi 96. Trong những ngày cuối đời bà vẫn minh mẫn, đi lại bình thường dù vẫn mắc một số vấn đề sức khoẻ thể chất.
Trước đó hai ngày, Nữ hoàng gặp mặt và bổ nhiệm bà Liz Truss làm tân thủ tướng Anh Quốc. Sống gần trọn một thế kỷ, làm thế nào người phụ nữ nhỏ bé này có thể chịu đựng bao nhiêu áp lực trong suốt 70 năm trị vì đất nước? Sau khi bà tạ thế, những người thân cận đã tìm ra những bí quyết sau:
Vận động hàng ngày
Không tuân thủ chương trình tập luyện chặt chẽ nào nhưng vận động thể lực là một phần quan trọng hàng ngày của Nữ hoàng. Bà thích đi dạo lâu ngoài trời tại lâu đài Balmoral, nơi bà đến nghỉ hè. Tại điện Buckingham thì bà thường đi dạo với các chú chó 2 lần/ngày, thói quen này chỉ dừng lại vào cuối năm 2021 khi sức khoẻ đi xuống.
Nghiên cứu khoa học cho thấy dạng vận động nhẹ như đi bộ hàng ngày có thể giúp kéo dài tuổi thọ con người bằng cách giảm huyết áp và stress. Một khảo sát vào năm 2016 phát hiện chỉ cần tập mỗi ngày 15 phút, những người 60 tuổi trở lên cũng giảm được 22% nguy cơ chết sớm. Nếu tăng lên 150 phút mỗi tuần, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thì giảm 35% nguy cơ. Theo các chuyên gia, tập luyện giúp những mạch máu trong người được sạch sẽ, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ và bệnh tim, tăng cường hệ miễn dịch, và điều này giúp đẩy lùi bệnh tật.
Nhưng ngay cả đối với người tuổi rất cao, khi những vấn đề sức khoẻ đến nhanh hơn, tập luyện vẫn quan trọng. Tháng qua, một nghiên cứu ở Hàn Quốc cho thấy những người trên 85 tuổi chỉ cần đi bộ 10 phút trở lên mỗi ngày sẽ giảm được 40% nguy cơ tử vong trong vòng 5 năm.
Giữ não luôn kích thích
Từ khi trở thành Nữ hoàng vào năm 1952, gần như mỗi ngày trong năm Elizabeth II nhận được một chiếc hộp đỏ đựng đầy giấy tờ, trong đó có báo cáo của quốc hội, tài liệu tình báo và những văn bản của chính phủ. Bà thường bỏ ra 3 giờ mỗi sáng để đọc tất cả những giấy tờ này.
Nhưng trước khi bỏ thời gian cho công việc quan trọng trên, Nữ hoàng bắt đầu mỗi ngày bằng việc đọc báo hoặc nghe phát thanh từ một chiếc radio transistor cũ kỹ lúc ăn sáng. Bình thường bà lên giường lúc 11 giờ tối với cuốn nhật ký hoặc tiểu thuyết trinh thám. Giữ cho não luôn kích thích là một trong những cách tốt để tinh thần minh mẫn. Nghiên cứu công bố hồi tháng qua cho thấy các hoạt động tinh thần đều đặn – như viết sách, đọc sách, xem truyền hình, nghe radio, chơi bài hoặc chơi đàn, dùng máy tính – sẽ giảm được 22% nguy cơ sa sút trí tuệ. Nghiên cứu trên hơn 2 triệu người, khẳng định những thói quen này giúp duy trì và cải thiện trí nhớ, kỹ năng suy nghĩ và lý luận và ngừa sa sút trí tuệ.
Tình yêu của Nữ hoàng Elizabeth II dành cho gia đình là một trong những bí quyết giúp bà sống thọ.
Ăn uống, cân nặng
Nữ hoàng không để thừa cân, ngay cả trong những năm cuối đời khi bà ít tập luyện và vận động. Daren McGrady, nguyên đầu bếp trưởng của bà, vào năm 2020 cho biết “Nữ hoàng không phải sành ăn” vì bà thường xoay vòng các món ăn tương tự mỗi ngày.
Elizabeth II bắt đầu mỗi ngày bằng việc uống trà xanh và một ít bánh quy. Sau đó bà ăn bữa sáng gồm ngũ cốc, yaourt, bánh mì nướng và mứt dâu. Yaourt giàu protein, calcium, các vitamin và probiotic, giữ cho hệ đường ruột tốt, hệ miễn dịch mạnh khoẻ và ngừa các vấn đề tiêu hoá. Giới khoa học cũng cho rằng lợi khuẩn tăng cường hàng rào ở ruột và ngăn độc tố xâm nhập vào máu. Thi thoảng Nữ hoàng dùng cá xông khói vào bữa sáng. Cá giàu axít béo và omega-3, giúp giảm viêm, xơ vữa mạch máu và giúp tim đập tốt. Do chứa nhiều protein mà năng lượng lại thấp, cá là siêu thực phẩm tuyệt vời giữ cho xương rắn chắc và thân hình thon thả khi lớn tuổi.
Trong bữa trưa và bữa tối, Nữ hoàng ăn uống đơn giản, nhiều thực vật, gia cầm, thịt đỏ hay cá. Bà cũng tránh những tinh bột đơn giản như pasta và khoai tây khi ăn một mình.
Duy trì thói quen thường nhật
Theo Bryan Kozlowski, một trong những thân cận của Nữ hoàng, bà duy trì những thói quen sau gần như không đổi: Thức dậy lúc 7h30 sáng, uống 1 tách trà, tắm trước ăn sáng, đọc báo hay nghe đài khi ăn sáng, đọc báo cáo quan trọng hay họp hành, đi dạo quanh cung điện vào buổi chiều, dùng trà chiều, đọc thêm báo cáo, ăn tối, xem TV, lên giường lúc 11 giờ tối.
Theo các nhà nghiên cứu của đại học Northwestern (Mỹ), duy trì thói quen thường nhật giúp giảm stress và lo lắng. Nó cũng làm giảm viêm vì lo lắng sẽ bắt cơ thể tiết ra những chất xua đuổi kẻ lạ xâm nhập. Nhưng lâu ngày, viêm có thể làm tổn thương tế bào, mô và cơ quan khoẻ mạnh.
Một nghiên cứu vào năm 2018 gợi ý rằng dậy sớm có thể giảm được hơn 20% nguy cơ trầm cảm và những vấn đề cảm xúc. Trầm cảm mạn tính có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ và tình trạng viêm trong cơ thể.
Duy trì thói quen thường nhật có nghĩa là đi ngủ và thức dậy đúng giờ, điều này giúp ngủ ngon và đây là yếu tố cực kỳ quan trọng để sống thọ. Nghiên cứu vào năm 2010 của đại học Ohio (Hoa Kỳ) phát hiện những người ngủ ít hơn 6 giờ/tối sẽ tăng 50% nguy cơ ung thư ruột. Người ta cũng thấy những người từ 45 tuổi nếu ngủ dưới 6 giờ/tối thì có 200% nguy cơ nhồi máu cơ tim hay đột quỵ trong đời so với người ngủ 7 – 8 giờ/tối. Giữ thói quen chặt chẽ cũng giúp người ta ăn uống lành mạnh, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến cân nặng.
Yêu động vật và gia đình
Nữ hoàng Elizabeth dành một tình yêu đặc biệt cho người chồng – Hoàng thân Philip. Chuyện tình của họ kéo dài gần 75 năm, đẹp như chuyện cổ tích, và nhờ điều này mà Nữ hoàng luôn trẻ trung so với tuổi.
Các nghiên cứu thống nhất rằng một cuộc hôn nhân hạnh phúc luôn có lợi cho sức khoẻ tinh thần và thể chất. Nghiên cứu vào năm 2019, công bố trên tạp chí Psychological Science, nhận thấy những ai hạnh phúc trong hôn nhân thì ít bị tử vong trong vòng 8 năm. Nghiên cứu thực hiện trên 4.400 cặp đôi Hà Lan trên 50 tuổi. Những người chết trước thường ít hài lòng về cuộc sống chung so với người chết sau.
Ngoài gia đình, Nữ hoàng cũng rất yêu thương động vật như chó, ngựa và dành nhiều thời gian bên chúng. Nghiên cứu vào năm 2017 của đại học bang New York phát hiện những người chơi chứng khoán bị cao huyết áp mà có nuôi một thú cưng thì giảm được 50% huyết áp so với người không nuôi. Trong khi đó vào năm 2019 những nhà khoa học Thuỵ Điển thì nhận thấy những ai nuôi thú cưng ở nhà thì giảm được 25% nguy cơ tử vong vì nhồi máu cơ tim.
