Những ngày cuối năm 2020, bitcoin hâm nóng các thị trường tài chính phi tập trung với giá được đẩy lên đỉnh mới: 28.736 USD. Một số chuyên gia tài chính và tiền tệ dự báo đồng tiền số sẽ tiếp tục lên đỉnh trong những ngày đầu năm mới 2021 với mức dự báo là 30.000 USD. Tuy nhiên, đó vẫn chưa phải là đỉnh của đỉnh bởi đồng tiền số sẽ tiếp tục đà leo giá trong năm mới. Bitcoin đang thu hút rất nhiều nhà đầu tư, dù rằng họ đã nếm trái đắng trong lần rớt giá thảm hại đầu năm.
Các chuyên gia trong nước có nhận định trái chiều về nguyên nhân xu hướng tăng giá của bitcoin lần này. Theo ông Cris Trần, Tổng Giám đốc điều hành Infinity Blockchain Ventures, bitcoin đã thành một nhánh đầu tư thật sự trong vòng 2-3 năm qua. Những lần tăng giá đột biến vào những tháng cuối năm chỉ là hiện tượng truyền thống của loại tiền điện tử này trong những năm gần đây.
Ngược lại, bà Lynn Hoàng, Giám đốc Binance Việt Nam lại cho rằng xu hướng tăng giá của bitcoin lần này có những động lực khác so với năm 2017. Một số diễn biến đang ảnh hưởng đến tài chính phi tập trung ở Việt Nam và trên thế giới nói chung. Cụ thể là xu hướng hợp pháp hóa tiền số ngày càng tăng.
Bitcoin đã dần được hợp pháp hóa và được các tổ chức tài chính uy tín công nhận. Đây là động lực tích cực, luôn đẩy giá bitcoin cao hơn mức hiện tại. Đồng tiền định danh hay đồng tiền mã hóa do Ngân hàng Trung ương phát hành được bitcoin truyền cảm hứng. Nhiều nước đang thử nghiệm hay nghiên cứu phát hành đồng tiền định danh riêng như Ngân hàng Trung ương châu Âu với dự án đồng euro số, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đang thử nghiệm đồng nhân dân tệ điện tử tại Thâm Quyến, Tô Châu, Thành Đô và Tây An trong năm nay.
Hơn nữa, thị trường có thêm sự xuất hiện của các tổ chức lớn là hai gã khổng lồ trong lĩnh vực thanh toán, Square và PayPal. Các đơn vị này đã cho phép người dùng mua bán bitcoin và các loại tiền thuật toán khác như ethereum, bitcoincash và litecoin trên nền tảng của mình.
Đáng chú ý là việc xuất hiện của những loại tiền mã hóa khác do tập đoàn lớn phát hành đã mang lại tự tin cho các loại tiền mã hóa. JPMorgan cũng khởi chạy hệ thống thanh toán liên ngân hàng sử dụng các công nghệ dựa trên blockchain để tạo ra tài sản kỹ thuật số JPM coin (đồng JPM).
Trong dòng chuyển động này, bitcoin chắc chắn tác động không nhỏ đến thị trường Việt Nam – theo nhận định của bà Lynn. “Nhưng dù gì cũng phải thừa nhận rằng bitcoin là một thị trường không ổn định và ẩn chứa nhiều biến động bất ngờ. Do đó, đầu tư vào bitcoin luôn đi kèm với rủi ro dù là hiện nay hay trong tương lai”, bà nói.
Chấp nhận rủi ro nhưng bitcoin vẫn hấp dẫn. Tuy thông tin về đồng tiền này được ra thị trường vẫn còn hạn chế, nhưng cũng có nhiều người lao vào. Trong năm nay, một số vụ lừa đảo tiền ảo đa cấp đã bị đưa ra ánh sáng, một hệ lụy của việc đầu tư vào mảng tài chính còn nằm trong vùng tranh tối tranh sáng. Nhiều người muốn đầu tư tiền mã hóa mà thực chất chưa hiểu rõ về đồng tiền này. Chẳng hạn sàn Tradenew.io vừa bị phá sập có 3.626 tài khoản với tổng số lượng tiền ảo USDT tương đương 1.089 tỉ đồng đã chiếm đoạt tổng số tiền hơn 5 tỉ đồng từ người bị hại.
Ông Cris cho rằng những sàn tiền ảo của các đơn vị này thật ra cũng chẳng phải là công nghệ tiền ảo mà chỉ đơn thuần là một hệ thống được thiết kế ra nhằm lừa đảo những nhà đầu tư nhỏ lẻ thiếu kiến thức. Không chỉ Việt Nam mà ở cả khu vực Đông Nam Á đang rộ lên hình thức lừa đảo này trong lúc khung pháp ý về tiền mã hóa chưa có. Do đó cần sớm có khung pháp lý để các ban ngành có thể sớm bảo vệ người dân và nhà đầu tư. Khi có quy định thì mới có thể chế tài các sàn giao dịch hoạt động đúng pháp luật và có các biện pháp quản lý thị trường này.
Theo bà Lynn cách thức thực hiện của các sàn ảo lừa đảo phổ biến nhất vẫn dùng là hình thức Ponzi – lấy tiền của người đến sau trả cho người gia nhập trước. Biểu hiện dễ nhận thấy nhất là sự hứa hẹn, cam kết trả lãi suất với mức cao đến phi lý của các tổ chức này. Do đó, người cầm tiền đi đầu tư cần phải tự trang bị cho mình kiến thức về tài chính và tiền mã hóa, nắm được đâu là những đồng tiền mã hóa phổ biến, uy tín, được lưu thông và công nhận trên nhiều quốc gia. Hơn nữa, họ phải chọn lựa cho mình những sàn giao dịch uy tín, có số lượng người dùng và có số năm hoạt động ổn định nhất định để đầu tư. Đó là những cách tối thiểu giúp các nhà đầu tư có thể bảo vệ tài sản của mình.
| Sàn giao dịch số đầu tiên DBS Digital Exchange dành cho các đồng tiền định danh do ngân hàng trung ương phát hành và tiền số đã được khai trương hôm 18/12/2020 tại Singapore. Do ngân hàng DBS lớn nhất Đông Nam Á điều hành, sàn cho phép các nhà buôn hay môi giới giao dịch bốn loại tiền chính – đồng đô la của Singapore, Hồng Kông và Mỹ cùng với đồng yen Nhật Bản – sang bốn đồng tiền số khác gồm bitcoin, ethereum, bitcoincash và XRP. Các nhà phân tích nói rằng sàn giao dịch số của DBS là bước đi chiến lược để đón làn sóng đầu tư vào các đồng tiền số. Kết thúc năm 2020, bitcoin tăng giá 288%. Trong năm 2021, đồng bitcoin được dự báo sẽ tăng giá 130% so với đỉnh điểm giá của năm 2020 và có thể đạt 54.000 USD vào cuối năm. Quy mô thị trường có thể đạt hơn 1.000 tỷ USD, tăng gấp 2,5 lần so với năm 2020. |
Mỹ Huyền – Ricky Hồ
Bản tin thị trường – ngày 30/12/2020
