Du khách Trung Quốc vốn chiếm đến 20-30% lượng khách trong năm 2019. Nhưng nguồn khách khổng lồ này hầu như biến mất trong hai năm qua, các thị trường du lịch Đông Nam Á buộc phải xoay xở tìm nguồn khách mới khi ngành du lịch mở cửa đón khách trở lại.
Trước khi dịch bùng phát, Trung Quốc là thị trường outbound (du lịch nước ngoài) lớn nhất thế giới và nhiều điểm đến ở châu Âu và châu Á phụ thuộc nhiều vào nguồn khách đại lục. Du khách Trung Quốc chi đến 255 tỷ USD trong năm 2019, chiếm 20% tổng chi tiêu du lịch toàn cầu. Riêng tại Đông Nam Á, năm 2019 lượng khách Trung Quốc chiếm 21% với 32 triệu lượt khách, so với 5,4 triệu lượt trong năm 2010.
Tháng 5 vừa rồi, tổ chức Economist Intelligence Unit dự báo Trung Quốc sẽ nới lỏng chính sách cách ly cho công dân trở về từ nước ngoài vào cuối năm 2022. Như vậy, thị trường outbound đại lục có thể phục hồi từ năm 2024. Tuy nhiên, tổ chức ForwardKeys ước đoán phải đến năm 2025 hoạt động outbound của Trung Quốc mới có thể bằng mức trước dịch Covid.
Viễn cảnh bóng dáng du khách Trung Quốc hầu như biến mất trong ít nhất ba năm tới đặt ra bài toán học búa cho các điểm đến ở Đông Nam Á. Giới phân tích nói rằng chính phủ các nước và ngành du lịch Đông Nam Á phải chú ý đến các thị trường khách trước đây ít quan trọng hơn.
Bà Liz Ortiguera – Giám đốc điều hành Hiệp hội Du lịch châu Á – Thái Bình Dương (PATA) nhận định: “Các điểm đến phải định vị thị trường nguồn mới; đồng thời học cách tiếp thị và phục vụ du khách từ các nền văn hóa khác nhau”. Bà Liz Ortiguera cho rằng Đông Nam Á cần xem xét kinh nghiệm của Maldives – nơi đã thành công về xoay chuyển thị trường sau khi mất nguồn khách chủ chốt từ Trung Quốc. Đảo quốc nhỏ bé này đã quảng bá rầm rộ tại các sự kiện xúc tiến du lịch và thu hút thêm rất nhiều du khách Nga và Ấn Độ. Trong chín tháng đầu năm 2021, khách Nga và Ấn Độ giúp lượng khách đến Maldives chỉ sụt giảm 12% so với cùng kỳ năm 2019.
Ở Thái Lan, Tập đoàn Laguna Phuket với 5 khu nghỉ dưỡng cho biết đã chuyển trọng tâm sang châu Âu, Mỹ và UAE (Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất) để bù đắp lượng khách Trung Quốc vốn chiếm 25% – 30% trước đại dịch. “Năm nay chúng tôi không thực hiện các chương trình tiếp thị và quảng bá lớn tại Trung Quốc, vì cảm thấy không khả quan về thị trường này” – Giám đốc điều hành Ravi Chandran nói.
Bà Somsong Sachaphimukh – Phó chủ tịch Hội đồng Du lịch Thái Lan cho biết ngành du lịch nước này hy vọng thu hút số lượng lớn khách Ấn Độ trong dịp lễ hội Diwali vào tháng 11, kết hợp tham dự sự kiện hoặc tổ chức đám cưới. Theo bà Somsong, với sức chi tiêu cao và rất nhiều tiềm năng, thị trường Ấn Độ có thể hỗ trợ ngành du lịch Thái Lan trong thời gian này, dù khó so sánh với lượng khách và doanh thu từ khách Trung Quốc. Xứ chùa vàng cũng chú ý thị trường du khách Nga. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng ở Nga còn khá thấp nên lượng khách cũng không mấy khả qua.
Nhìn chung, dù Singapore, Thái Lan và Bali của Indonesia dần mở cửa cho du khách quốc tế nhưng các hãng hàng không Thai Airways và Garuda Indonesia vẫn đang thu hẹp đội bay của họ trong bối cảnh vắng bóng khách du lịch Trung Quốc. Hiện nay, công suất hàng không quốc tế tại Trung Quốc chỉ ở mức 2% so với trước đại dịch. Singapore – nơi khách Trung Quốc chiếm khoảng 20% vào năm 2019 – đã mở hành lang du lịch cho khách quốc tế đã tiêm vaccine (VTL) với 13 quốc gia, chủ yếu là châu Âu và Bắc Mỹ như Đức, Pháp, Italy, Hà Lan, Canada, Mỹ… Tuy vậy, lượng khách trong chương trình VTL từ hôm 8-9 đến 25-10 chỉ hơn 5.000 người – giống như hạt muối bỏ biển!
Chuyên gia du lịch Steven Schipani thuộc Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) cho rằng đại dịch Covid-19 chỉ ra tầm quan trọng của việc đa dạng hóa thị trường nguồn. “Các nước Đông Nam Á sẽ phải nỗ lực gấp đôi để thu hút du khách từ các nguồn đa dạng hơn, bao gồm cả thị trường châu Âu”.
Còn Hội đồng Du lịch và Lữ hành thế giới (WTTC) nhận định: “Đông Nam Á là điểm đến đường dài phổ biến với du khách châu Âu. Vì vậy, mở cửa biên giới với thị trường khách Âu là rất quan trọng”. Hơn nữa, thị trường châu Âu đang phục hồi nhanh hơn nhiều khu vực khác do tỷ lệ tiêm chủng cao và các hạn chế đi lại đã được nới lỏng.
Ngoài ra, các điểm đến Đông Nam Á cũng nên quan tâm đến nguồn khách từ Singapore và Hàn Quốc. Năm 2019, lượng khách từ hai quốc gia này lần lượt chiếm 10% và 7%, trong tổng số 143 triệu lượt khách quốc tế tại khu vực. Tuy nhiên, trong đợt dịch vừa qua, Hawaii, Honolulu, Saipan và các lãnh thổ thuộc Mỹ lại là các điểm đến được yêu thích của du khách Hàn. Bởi họ vừa có thể đi du lịch, vừa có thể tiêm vaccine ngừa Covid miễn phí trong thời điểm vaccine vẫn đang khan hiếm ở Hàn Quốc.
Bản Tin Thị Trường
1/ Tại thị trường TP.HCM, giá vàng miếng SJC ở mức 57,95 triệu đồng/lượng và 58,65 triệu đồng/lượng, tăng 150.000 đồng/lượng ở cả hai chiều bán ra – mua vào. Chênh lệch giá hai đầu vẫn 700.000 đồng. Trong phiên giao dịch sáng, giá vàng giao ngay tại thị trường châu Á đứng ở 1.793,8 USD/oz, tăng 1 USD/oz sau khi tăng 23 USD/oz trong đêm trước tại New York. Giá vàng tăng mạnh sau khi Fed phát tín hiệu sẽ không vội tăng lãi suất và việc cắt giảm chương trình mua tài sản không có nghĩa là dọn đường cho tăng lãi suất.
2/ Giá nhiều loại lúa tại ĐBSCL tăng 100-500 đồng/ký do tiểu thương và doanh nghiệp đẩy mạnh thu mua xuất khẩu và chuẩn bị phục vụ nhu cầu tiêu thụ nội địa tăng trong những tháng cuối năm. Trong khi nguồn cung lúa hàng hóa giảm do nhiều địa phương vùng ÐBSCL đã kết thúc vụ Thu Đông 2021.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết, tuần cuối tháng 10, giá lúa thường tại ruộng bình quân ở mức 5.380 đồng/kg, tăng 38 đồng so với tuần trước đó; lúa thường tại kho có giá bình quân 6.500 đồng/kg (tăng 63 đồng)… Tại An Giang, lúa thường IR50404 tại ruộng ngày 4-11 được thương lái thu mua ở mức 5.500-5.600 đồng/kg (tăng 400 đồng so với ngày trước đó). Lúa IR50404 khô có giá 6.500 đồng/kg (tăng 500 đồng); lúa Đài Thơm 8 có giá 6.000-6.200 đồng/kg (tăng 200 đồng); lúa OM5451 ở mức 5.700-5.900 đồng/kg (tăng 100 đồng); lúa Nàng Hoa 9 có giá 6.300-6.400 đồng/kg (tăng 300 đồng)…
Trong khi đó, tính đến hết nửa đầu tháng 10-2021, xuất khẩu gạo Việt Nam đạt hơn 4,86 triệu tấn với trị giá 2,57 tỷ USD, giảm 5,8% về lượng và 1,08% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
3/ Theo Tổng cục Thuế, số thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tháng 10 đạt 9.442 tỷ đồng, trong đó, riêng thuế TNCN từ chuyển nhượng bất động sản tháng 10 khoảng 1.400 tỷ đồng, tăng gấp hơn hai lần so với tháng 8 và tháng 9. Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn cho biết, tổng thu ngân sách tháng 10 năm 2021 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 121.482 tỷ đồng, bằng 10,9% dự toán. Lũy kế 10 tháng đạt 1.028.866 tỷ đồng, bằng 92,1% dự toán.
Theo Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn, số thu ngân sách tháng 10 tăng cao so với tháng 8 và tháng 9 là do có thu hồi tiền thuế đã hết thời gian gia hạn khoảng 20.000 tỷ đồng, gồm: thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) khoảng 15.000 tỷ đồng, thuế giá trị gia tăng (GTGT) hơn 5.000 tỷ đồng. Số thu một số khoản phát sinh theo quý và năm khoảng 46.300 tỷ đồng (gồm thuế TNDN tạm nộp Quý 3 khoảng 29.600 tỷ đồng, thuế GTGT quý 3 khoảng 6.500 tỷ đồng, thuế TNCN quý 3 khoảng 2.500 tỷ đồng, tiền thuê đất kỳ 2 trong năm khoảng 4.000 tỷ đồng, thu cổ tức và lợi nhuận còn lại là 3.741 tỷ đồng).
4/ Theo thông tin từ Ban quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP Hồ Chí Minh (Hepza) đã có 230.528 người lao động quay trở lại nhà máy làm việc trong các doanh nghiệp đóng trong khu chế xuất, khu công nghiệp, đạt tỷ lệ 80%.
Hiện, các doanh nghiệp trong khu chế xuất, khu công nghiệp tại thành phố đã tiêm vaccine phòng Covid-19 mũi 1 cho 281.312 trong 288.161 người, đạt tỷ lệ 98%; số người tiêm mũi 2 và ca F0 đã khỏi bệnh là 271.747 trong số 288.161 người, đạt tỷ lệ 94%, bảo đảm nguồn nhân lực phục vụ việc khôi phục hoạt động sản xuất của doanh nghiệp trong điều kiện “bình thường mới”.
5/ Công ty cổ phần Thế Giới Di Động (MWG) sắp bước vào mảng gọi xe công nghệ. Tận Tâm là công ty con được thành lập trước đây chuyên về mảng dịch vụ: lắp đặt và bảo hành những sản phẩm do các chuỗi của MWG bán ra, chẳng hạn lắp máy lạnh, máy rửa chén, TV, tủ lạnh… Theo mô hình mới, Tận Tâm sẽ mở rộng mảng kinh doanh giao hàng , bao gồm cả shipper công nghệ, giao nhận cho các sàn thương mại điện tử. Bên cạnh đó, Hội đồng quản trị Thế Giới Di Động quyết định thành lập một công ty cổ phần mới chuyên về kho bãi và giao vận.
6/ Trong 10 tháng của năm 2021, Đồng Nai có 5 mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu trên 1 tỷ USD là hóa chất, chất dẻo, thức ăn gia súc và nguyên liệu, sắt thép các loại, máy móc thiết bị dụng cụ phụ tùng khác. Tổng kim ngạch nhập khẩu gần 6,68 tỷ USD, chiếm tỷ lệ 41,5% trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Đồng Nai. Những mặt hàng Đồng Nai nhập khẩu nhiều đa số đều là nguyên phụ liệu phục vụ cho sản xuất công nghiệp, chăn nuôi. Thị trường nhập khẩu chính các mặt hàng này là Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản và Mỹ.
7/ Tờ Khmer Times dẫn tin từ Ngân hàng Quốc gia Campuchia (NBC) cho biết dự trữ ngoại hối của nước này hiện đạt 21 tỷ USD, cao hơn mức tối thiểu mà các quốc gia đang phát triển bắt buộc phải nắm giữ. Tại diễn đàn thường niên về Quản lý dự trữ và Tư vấn đối tác (RAMP) do Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức mới đây, đại diện NBC khẳng định họ đang có quan hệ hợp tác tốt với WB, trong đó có lĩnh vực quản lý ngoại hối. WB đã liên tục hỗ trợ về kỹ thuật và đào tạo cho các quan chức của NBC.
Về lĩnh vực công nghệ tài chính, NBC mới đây đã cho ra mắt hệ thống Bakong sử dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) làm hệ thống thanh toán để cải thiện môi trường tài chính, tăng cường minh bạch và tính giải trình nhằm thúc đẩy các hoạt động thanh toán nội địa và hội nhập khu vực.
Theo trang knoema.com, tính đến tháng 8-2021, dự trữ ngoại hối của Campuchia đạt 20,1 tỷ USD. Trước đó, mức dự trữ này lên xuống thất thường và có xu hướng giảm trong giai đoạn từ tháng 9-2020 đến tháng 8-2021.
8/ Cơn sốt tiền ảo vốn như một cơn gió, đến rất nhanh và đi cũng vậy. Sau khi liên tục lập đỉnh rồi trở thành 1 trong 10 loại tiền ảo (crypto) có vốn hóa lớn nhất thị trường – khoảng 35 tỷ USD – đồng tiền “meme” Shiba Inu đã rớt gần 30% sau một động thái có vẻ như thoát vốn của một trong những tài khoản nắm giữ hàng tỷ USD đồng tiền này. Tương tự, cách đây vài hôm, sau khi lập đỉnh 2.856 USD với mức vốn hóa 2.000 tỷ USD, đồng tiền ảo Squid Game – lấy cảm hứng từ bộ phim cùng tên chiếu trên Netflix đã biến mất cùng số tiền khoảng 2,1 triệu USD của các nhà đầu tư. Vậy liệu có đáng không nếu người dùng Internet phải bỏ ra hàng ngàn USD để mua vật phẩm NFT để có thể tham gia tựa game Axie Infinity của Sky Mavis từ Việt Nam, cũng như tham gia đầu tư vào đồng tiền AXS được phát sinh và giao dịch trong cộng đồng game Axie?
Trong một diễn biến khác, ông Eric Adams, tân thị trưởng thành phố New York tuyến bố sẽ nhận ba tháng lương đầu tiên bằng Bitcoin. Ông nói đây là hành động ủng hộ phát triển kinh tế tiền số và biến New York trở thành một trong những trung tâm tiền số quan trọng nhất trên thế giới.
9/ Theo điều tra lao động mới nhất ở Philippines, tỷ lệ người thất nghiệp ở nước này tiếp tục tăng lên trong tháng 9 đạt 8,9%, tăng so với tháng 8 ở mức 8,1%. Nhà thống kê Dennis Mapa từ Cơ quan thống kê Philippines cho biết, đây là tỷ lệ thất nghiệp cao nhất trong năm. Theo ước tính từ Cơ quan phát triển kinh tế quốc gia Philippines, mặc dù đại dịch có thể gây thiệt hại 41.400 tỷ peso (hơn 800 triệu USD) trong 40 năm tới song nền kinh tế Philippines có thể đạt 3,6 tỷ peso (tương đương 71 triệu USD) hàng tuần và giảm tỷ lệ thất nghiệp nếu hạn chế di chuyển nhằm chống dịch ở vùng đô thị Manila mở rộng được hạ xuống mức cảnh báo 2.
10/ Từ ngày 1-12, hàng hóa Trung Quốc xuất sang các nước thành viên EU, Vương quốc Anh, Canada, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liechtenstein sẽ không còn được cấp giấy chứng nhận ưu đãi thuế quan GSP. Tổng cục Hải quan Trung Quốc “hoan nghênh” động thái ngừng cấp GSP là “sự công nhận từ các nền kinh tế phát triển khác rằng Trung Quốc không thuộc nhóm các nước thu nhập thấp và thu nhập trung bình thấp nữa, và các sản phẩm của Trung Quốc đủ sức cạnh tranh trên thị trường, không còn cần bảo vệ”.
Như vậy, Trung Quốc đã xác nhận gián tiếp rằng 32 quốc gia (bao gồm 27 nước EU, Vương quốc Anh, Canada, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liechtenstein) đã hủy bỏ đãi ngộ thương mại đối với Trung Quốc.
Ricky Hồ / BSA
Giá lương thực thế giới trong tháng 10 đạt đỉnh kỷ lục từ năm 2011
