Ngày 19/9, tại văn phòng Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (DN HVNCLC), Ban dự án HVNCLC – Chuẩn hội nhập đã tổ chức khóa đào tạo: “Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 – Nền tảng cho doanh nghiệp bền vững”. Đây là chương trình nằm trong gói Kích hoạt Chuyển đổi Xanh 2025, dành cho 9 doanh nghiệp vừa được trao hỗ trợ tại Diễn đàn “Chuyển đổi Xanh và Ngày hội Tái chế 2025”.
Gói hỗ trợ có tổng trị giá 120 triệu đồng/doanh nghiệp, do Hội DN HVNCLC phối hợp triển khai cùng Dự án HVNCLC – Chuẩn hội nhập, với sự đồng hành của DUYTAN Recycling. Nội dung gói bao gồm đào tạo nhận thức, khảo sát nhà xưởng, tư vấn xây dựng tiêu chuẩn chất lượng (ISO, HACCP), lập báo cáo kiểm kê khí nhà kính và hỗ trợ chi phí chứng nhận năm đầu tiên.
Trước đó, trong tháng 8 và 9, các chuyên gia của Ban dự án đã trực tiếp đến nhà máy của 9 doanh nghiệp tại Cà Mau, Cần Thơ, Vĩnh Long, Đồng Tháp và Quảng Ngãi để khảo sát thực tế. Qua đó, nhóm chuyên gia không chỉ đánh giá quy trình sản xuất, quản lý môi trường mà còn đưa ra định hướng cải thiện phù hợp, giúp doanh nghiệp tiến tới mô hình vận hành bền vững.
Khóa đào tạo ngày 19/9 đóng vai trò bổ trợ quan trọng. Theo Ban tổ chức, bên cạnh các buổi khảo sát tại nhà máy, việc đào tạo chuyên sâu về ISO 14001:2015 không chỉ giúp doanh nghiệp nắm vững các yêu cầu, cấu trúc và nguyên tắc của hệ thống quản lý môi trường (EMS), mà còn hướng dẫn cách vận dụng trực tiếp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh. Chương trình đặc biệt chú trọng đến việc lồng ghép quản lý môi trường với chiến lược phát triển xanh, bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu, giúp doanh nghiệp nhận diện và kiểm soát rủi ro môi trường gắn với hoạt động sản xuất chặt chẽ hơn.
Tại khóa đào tạo, ông Võ Minh Quân, chuyên viên từ chương trình HVNCLC – Chuẩn hội nhập, đã trình bày những nội dung cốt lõi về hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001.
Trong đó, ông Quân nhấn mạnh: “ISO 14001 không chỉ là một bộ tiêu chuẩn quản lý, mà còn là chiếc cầu nối đưa doanh nghiệp đến với mô hình phát triển xanh – bền vững. Đây vừa là lá chắn bảo vệ môi trường, vừa là đòn bẩy nâng cao năng lực cạnh tranh trong kỷ nguyên hội nhập”.
Tiêu chuẩn ISO 14001 đưa ra khung quản lý gồm 10 điều khoản, bao quát từ nhận diện bối cảnh tổ chức, sự lãnh đạo, hoạch định, hỗ trợ, thực thi, đến đánh giá kết quả và cải tiến liên tục. Mỗi doanh nghiệp áp dụng sẽ phải xây dựng chính sách môi trường, mục tiêu đo lường được và hệ thống tài liệu minh bạch để đảm bảo sự tuân thủ.
Trong các slide ông Minh Quân chia sẻ, cho thấy, việc áp dụng ISO 14001 mang lại nhiều lợi ích cụ thể cho doanh nghiệp, như: Nâng cao hình ảnh và uy tín khi doanh nghiệp thể hiện cam kết rõ ràng về môi trường; Giảm nguy cơ ô nhiễm, nhờ phòng ngừa ngay từ nguồn phát sinh; Tiết kiệm chi phí, nhờ quản lý hiệu quả nguyên liệu, năng lượng, giảm lãng phí; Cải tiến quy trình sản xuất, qua đó giảm phế thải; Giảm áp lực từ cộng đồng và đối tác, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.
Bên cạnh đó, ISO 14001 cũng yêu cầu doanh nghiệp đánh giá toàn diện các khía cạnh môi trường như khí thải, nước thải, rác thải rắn, hóa chất, tiếng ồn… Mỗi yếu tố được phân tích theo mức độ tác động, tần suất, phạm vi ảnh hưởng và khả năng tuân thủ pháp luật. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể xác định rủi ro, ưu tiên hành động và lập kế hoạch kiểm soát phù hợp.
ISO 14001 đồng hành cùng các hiệp định môi trường lớn như Thỏa thuận Paris 2015 hay COP26 tại Glasgow. Trong giai đoạn 2021–2030, khi Việt Nam cam kết giảm phát thải khí nhà kính và hướng tới mục tiêu Net-zero, tiêu chuẩn này càng trở thành công cụ hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo ông Minh Quân, hiện nay, Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi đã bổ sung quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) trong tái chế và xử lý chất thải. Doanh nghiệp nay buộc phải có chính sách và mục tiêu rõ ràng về tiết kiệm năng lượng, giảm hóa chất độc hại, tái chế bao bì và công bố minh bạch kết quả môi trường.
Được biết, tới đây ban kỹ thuật của tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) sẽ ban hành ISO 14001:2026 – phiên bản mới của Hệ thống quản lý môi trường. Tiêu chuẩn này dự kiến bổ sung các yêu cầu liên quan đến biến đổi khí hậu, tính bền vững và chuỗi cung ứng toàn cầu. Doanh nghiệp cần chủ động cập nhật để đáp ứng cam kết quốc tế và xu thế quản trị xanh.
Việc kết hợp ISO 14001 với khung pháp lý mới sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ tuân thủ quy định, mà còn đón đầu xu hướng toàn cầu về phát triển bền vững.
