Flash Express – startup tỉ đô đầu tiên của Thái Lan – đang mở rộng kế hoạch xâm nhập và đứng đầu thị trường giao nhận ở các nước láng giềng Đông Nam Á. CEO Komsan Lee nói với Nikkei Asia rằng Philippines là trọng tâm chính trong năm nay và hãng đang nghiên cứu cung cấp dịch vụ giao hàng tại Việt Nam.
Thành lập vào năm 2017, Flash Express đã phát triển nhanh chóng và trở thành một trong những công ty chuyển phát hàng đầu của Thái Lan. Đội ngũ tài xế mặc áo đen vàng và mũ bảo hiểm màu vàng của Flash Express xuất hiện ở mọi ngõ ngách 77 tỉnh thành khắp xứ sở chùa vàng.
Tăng trưởng ấn tượng
Theo dữ liệu của Siam Commercial Bank (SCB), Flash Express chiếm 15% thị trường giao hàng tận nơi tại Thái Lan, đứng sau Kerry Express (29%) và Thailand Post (20%). Tuy vậy, ông Komsan nói rằng Flash Express đã vươn lên thành công ty số 1 trong lĩnh vực chuyển phát nhanh ở Thái Lan khi xử lý 700 triệu bưu kiện trong năm 2022.
Thị trường chuyển phát của Thái Lan từ lâu đã bị dịch vụ bưu chính quốc doanh Thailand Post thống trị. Nhưng sự xuất hiện của các công ty tư nhân trong thập niên qua, như Kerry Express có trụ sở tại Hồng Kông, đã thay đổi cục diện ngành giao nhận.
Flash Express đã nhanh chóng mở rộng thị phần trong một thời gian ngắn nhờ các đợt gọi vốn và đầu tư lớn. Theo Crunchbase, hãng đã nhận được tổng cộng hơn 780 triệu đô la vốn đầu tư. Tính đến cuối năm ngoái, chỉ riêng ở Thái Lan, Flash Express đã có khoảng 35.000 nhân viên và đội xe 17.000 chiếc.
Năm 2021, Flash Express là startup Thái Lan đầu tiên đạt giá trị 1 tỉ đô la. Hiện công ty được định giá 70 tỉ baht (2,1 tỉ đô la).
Komsan thành lập Flash Express cùng với Di Weijie, một cựu nhân viên làm việc cho gã khổng lồ Alibaba. Chuyên môn công nghệ của Di đã giúp Flash Express thoát cảnh “trâu chậm uống nước đục”, tạo nên đột phá.
Ngay sau khi thành lập, Flash Express đã mở trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) ở Bắc Kinh. Startup này dễ dàng tuyển dụng nhân tài ở Bắc Kinh vì nơi đây là trụ sở của các hãng thương mại điện tử hàng đầu như Alibaba và JD.com. Hiện trung tâm ở đây có 700 kỹ sư. Flash Express sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để vạch ra các tuyến đường ngắn nhất, giúp giảm chi phí và nâng cao tốc độ giao hàng
Các tài xế của Flash Express có khả năng hoàn thành 100 đơn hàng trong một ngày, nhiều hơn 40% so với các đối thủ cạnh tranh khác. Startup cũng đã áp dụng công nghệ để số hóa các chứng từ bằng văn bản, cho phép phân tích dữ liệu chính xác hơn.
Hoạt động giao hàng nhanh chóng đã cho phép Flash Express giảm chi phí. Khi dịch vụ bắt đầu vào năm 2018, mức giá thấp nhất của dịch vụ được đặt ở mức 25 baht, thấp hơn khoảng 60% so với đối thủ.
Flash Express hoạt động quanh năm không có ngày nghỉ. Và đây là điểm khác biệt với các công ty chuyển phát của Thái Lan. Công ty khởi nghiệp cũng đã thu hút khách hàng bằng cách cung cấp dịch vụ nhận hàng miễn phí tận nhà.
Komsan nhấn mạnh: “Chúng tôi tự xác định mình là một công ty công nghệ hoặc một giải pháp thương mại điện tử, không phải một công ty giao hàng”.
Mở rộng dịch vụ khắp ASEAN
Flash Express đang mở rộng ra khắp Đông Nam Á. Công ty đã bắt đầu hoạt động tại Lào, Philippines và Malaysia, nâng tổng số nhân viên trên toàn thế giới lên 50.000 người.
Flash Express có kế hoạch đầu tư tới 200 triệu đô la trong năm nay, phần lớn trong số đó sẽ được đầu tư bên ngoài Thái Lan. Công ty dự kiến doanh thu năm 2023 sẽ tăng hơn 10% lên khoảng 20 tỉ baht, với một nửa từ thị trường nước ngoài.
Bắt đầu hoạt động tại Philippines năm 2021, mạng lưới của Flash Express bao phủ toàn bộ xứ đảo – một thị trường trọng điểm của hãng. Flash Express hiện có khoảng 11.000 nhân viên. Năm nay, công ty có kế hoạch thuê thêm khoảng 10.000 nhân viên giao hàng tại Philippines.
“Chúng tôi có nhiều hy vọng ở Philippines, nơi hiện chúng tôi đang nằm trong top 3 và chúng tôi hy vọng sẽ lọt vào top 2 hoặc số 1 vào cuối năm nay,” Komsan nói.
Flash Express cũng đã nhắm đến Việt Nam. Hiện hãng đã mở văn phòng tại Hà Nội và TP.HCM. Từ đầu tháng 3-2022, Flash Express Vietnam đã bắt đầu tuyển dụng các nhân sự trung cấp và cao cấp. Đầu tháng 1-2023, hãng bắt đầu tuyển dụng TikToker và các nhân viên làm việc trong các dự án bán hàng livestream.
Theo báo cáo của Google, quỹ đầu tư Temasek và hãng tư vấn Bain & Company, thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam sẽ đạt giá trị 32 tỉ đô la vào năm 2025, ngang bằng với Thái Lan. Mức tăng trưởng của thị trường Việt Nam đạt 37% từ năm 2022, tốc độ nhanh nhất trong số sáu nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, bao gồm cả Indonesia, Malaysia và Singapore.
Flash Express đã thành lập một công ty con ở Singapore tập trung vào các hoạt động R&D.
Sự xuất hiện của Kerry Express và các hãng tư nhân khác
đã tạo những thay đổi lớn trên thị trường chuyển phát bưu kiện tận nhà của Thái Lan.
Đương đầu thách thức
Sự cạnh tranh ngày càng mạnh ở thị trường trong nước buộc Flash Express phải tìm kiếm các cơ hội ở thị trường nước ngoài. Tháng 7-2022, Kerry Express đã giảm giá giao hàng thấp nhất xuống còn 15 baht, thấp hơn Flash Express. Hãng gần như đã mất đi lợi thế giá cả, buộc phải ứng phó bằng cách giảm giá 10% trong một số khung giờ.
Flash Express còn phải đối phó với chi phí nhân công và nhiên liệu cao hơn. Do đó, hãng dự kiến sẽ ghi nhận khoản lỗ ròng khoảng 20 triệu baht trong năm 2022, giảm so với mức lãi 6 triệu baht vào năm 2021. Doanh thu năm ngoái gần như không đổi ở mức 17,6 tỉ baht.
Flash Express đã lên kế hoạch niêm yết công khai (IPO) trong năm nay, nhưng hiện công ty quyết định dời thời điểm lên sàn thêm ba năm nữa.
Để cải thiện thu nhập, Flash Express đang phát triển hoạt động kinh doanh “thương mại trực tiếp” hợp tác với 400 TikToker để quảng bá các sản phẩm Flash Express bán và phân phối.
CEO Komsan dự kiến sẽ đạt 1.000 TikToker trong năm nay và doanh số từ mảng này là 3 – 5 tỉ baht.
Các tập đoàn lớn thống trị mọi ngành nghề kinh doanh ở Thái Lan, khiến các công ty khởi nghiệp khó phát triển. Theo CB Insights, Thái Lan chỉ là quê hương của ba kỳ lân, ít hơn đáng kể so với 14 của Singapore và 7 của Indonesia.
Đợt IPO thành công của Flash Express sẽ là khích lệ lớn với các startup ở Thái Lan. Hiện tại, Thái Lan không có cổ phiếu công nghệ nào có thể cạnh tranh với ứng dụng gọi xe Grab của Singapore hay nền tảng đa dịch vụ GoTo của Indonesia.
Ricky Hồ / BSA
