Sự phát triển của công nghệ đang diễn ra nhanh và mạnh hơn bao giờ hết. Việc sử dụng wifi (và các loại sóng điện từ khác) đang trở thành một nhu cầu cấp thiết của mọi người trong công việc, học tập và cuộc sống thường ngày. Ở nhiều nơi, chính phủ đã tiến hành phủ sóng wifi trong toàn thành phố/cả nước. Điều này gây nên một mối lo ngại rằng, liệu ngụp lặn trong sóng wifi mỗi ngày như vậy có ảnh hưởng gì đến sức khỏe hay không?
Những lo ngại về sóng wifi
Đã có rất nhiều mối quan tâm được đặt ra kể từ khi mạng không dây (wireless network) ra đời. Rất nhiều nghiên cứu, thí nghiệm lâm sàng đã được tiến hành ở nhiều quốc gia với nhiều quy mô khác nhau.
Những tác hại của sóng wifi được đề cập đến bao gồm: ảnh hưởng đến giấc ngủ, gây mất ngủ; ảnh hưởng đến quá trình phát triển của trẻ em… được minh chứng qua các nghiên cứu trên động vật; ảnh hưởng đến chức năng não bộ – một giấc ngủ bên cạnh điện thoại di động có wifi làm giảm khả năng tập trung vào hôm sau; ảnh hưởng đến tinh trùng và có thể tác động đến khả năng sinh sản ở cả nam giới và phụ nữ; ảnh hưởng đến nhịp tim; và một số nghiên cứu gây tranh cãi nhiều nhất là sóng wifi có liên quan đến sự hình thành ung thư.
Một cách chính xác, những mối lo ngại này xuất phát từ những nghiên cứu nhỏ lẻ (trên mô hình động thực vật, quy mô nghiên cứu nhỏ) và mức độ chứng cứ thấp, do đó chưa được các tổ chức y khoa công nhận hoàn toàn. Tuy nhiên, nó cũng đủ để đặt ra mối quan tâm cho cộng đồng và các cơ quan chức năng, thực tế đã tạo ra những thay đổi nhất định trong thái độ của cộng đồng.
Năm 2013, Cơ quan An toàn thực phẩm, Môi trường Pháp (ANSES) khuyến cáo nên ‘giới hạn tiếp xúc thường xuyên với sóng điện từ – nhất là điện thoại di động – đặc biệt ở trẻ em và những người tiếp xúc sóng cường độ cao. Vào tháng 1/2015, Pháp đã quy định cấm sử dụng wifi trong trường mẫu giáo (những không gian nghỉ ngơi, hoạt động và học tập của trẻ dưới 3 tuổi), ngoài ra còn giới hạn sử dụng wifi ở trường học có trẻ dưới 11 tuổi. Chính phủ yêu cầu tích cực đánh giá lại ảnh hưởng của wifi đối với sức khỏe, đặc biệt là trẻ em.
Mới đây nhất, ngày 8/1/2016, Thị trưởng Livio Tola của Borgofranco d’Ivrea, một thị trấn ở Piedmount, Tây Ban Nha, đã quy định cấm sử dụng các thiết bị wifi ở trường tiểu học và trung học vì lí do sức khỏe. Các trường học này sử dụng mạng có dây để kết nối Internet.
Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã nhận ra tác dụng gây căng thẳng liên quan đến tiếp xúc với sóng điện từ, nhưng ảnh hưởng đến sức khỏe thực sự vẫn đang trong quá trình nghiên cứu. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy sóng wifi có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tế bào ở trẻ em, và nghiên cứu này đủ để thuyết phục ông Tola ra quyết định trên. Ông bày tỏ “Ai biết được? Trong 20 năm sau có thể người ta phải cảm ơn chúng tôi vì quyết định này”.
Những bằng chứng khoa học
Các phương tiện truyền thông đã thông cáo về sự tập trung ung thư quanh các điểm phát sóng điện từ và trạm di động, điều này dấy lên mối quan tâm của cộng đồng. Về mặt dịch tễ học, các nghiên cứu chưa đủ bằng chứng để khẳng định có sự liên quan giữa ung thư và sóng điện từ, và sự gia tăng ung thư quanh các địa điểm trên được coi là do tình cờ. Ngoài ra, những ung thư trong các báo cáo trên là các loại ung thư khác nhau với đặc điểm khác nhau, nghĩa là khó có khả năng chúng do một nguyên nhân chung.
Năm 2011, WHO phân loại sóng điện từ nói chung (gồm cả sóng wifi) thuộc nhóm nguy cơ 2b trong hệ thống phân loại yếu tố nguy cơ gây ung thư. Nhóm 2b là những yếu tố ‘có thể gây ung thư’ (possibly carcinogenic). Tuy nhiên, các yếu tố khác trong nhóm 2b bao gồm cà phê và rau củ muối dưa. Như vậy có thể thấy mức độ khả năng gây ung thư của sóng điện từ cũng tương đương với thức uống buổi sáng hay món ăn rất thông thường.
Suốt 15 năm qua, các nghiên cứu dịch tễ chưa chứng minh được rằng tiếp xúc sóng điện từ làm tăng nguy cơ ung thư. Tương tự, các nghiên cứu dài hạn trên động vật cũng chưa chứng minh được điều này, mặc dù sóng được sử dụng trong nghiên cứu có cường độ mạnh hơn rất nhiều.
Theo WHO, ở thời điểm hiện tại, ảnh hưởng duy nhất của sóng điện từ được khoa học chứng minh là tăng nhiệt độ cơ thể (>1oC) khi tiếp xúc sóng ở một số nhà máy nhất định. Mức tiếp xúc trong môi trường bình thường thì không đủ để ảnh hưởng lên sức khỏe con người.
Kết luận WHO: dựa trên sự tiếp xúc mức độ thấp trong cộng đồng và những kết quả thu thập được, không có một bằng chứng thuyết phục nào cho thấy sóng điện từ yếu có thể gây hậu quả xấu đến sức khỏe. Do đó, ở thời điểm hiện tại thì bạn có thể an tâm sử dụng wifi. Và nếu cẩn thận hơn, bạn có thể tắt các thiết bị wifi và hạn chế sử dụng điện thoại di động khi không quá cần thiết.
Tuyến Trần
