Một trong những thách thức lớn nhất để doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất xanh là vốn đầu tư!
Với mong muốn giúp các cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp hiểu rõ hơn các quy định pháp luật về môi trường, các xu hướng tiêu dùng xanh của thị trường nhập khẩu, cũng như các cam kết về môi trường trong các FTA thế hệ mới Việt Nam tham gia, Viện Nghiên cứu phát triển, Trung tâm Hỗ trợ hội nhập quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh (CIIS) tổ chức Hội thảo: “Xu hướng tiêu dùng xanh: Cơ hội & thách thức cho doanh nghiệp hướng tới mục tiêu phát triển bền vững”, tổ chức sáng ngày 15/6, tại TP.HCM.
Phát biểu tại hội thảo, ông Huỳnh Minh Vũ – Phó Giám đốc CIIS cho biết, trong bối cảnh hội nhập, ngoài mục tiêu tự do hóa thương mại và đầu tư ở phạm vi khu vực, các FTA mới còn tích hợp các cam kết về môi trường và phát triển bền vững, với quan điểm cho rằng các hoạt động thương mại, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững không thể tách rời nhau và phải cân bằng. Khi tham gia vào các Hiệp định thương mại tự do, Việt Nam phải thực thi các cam kết bằng cách nội luật hóa các quy định pháp luật trong nước về bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu phù hợp với cam kết quốc tế. Đồng thời, Việt Nam cũng cần có các giải pháp tích cực trong việc hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện lộ trình cắt giảm phát thải, bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển bền vững như đã cam kết.
Hiện nay, tại các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, người tiêu dùng ngày càng có xu hướng quan tâm nhiều việc bảo vệ môi trường bên cạnh chất lượng và giá cả sản phẩm. Từ đây, chuyển đổi xanh, sản xuất xanh, tiêu dùng xanh, thương mại xanh,… đã trở thành một xu thế phát triển tất yếu.
Trong khi đó, ông Nguyễn Anh Dương – Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) chia sẻ nhiều nội dung liên quan đến xu hướng tiêu dùng xanh và cam kết về môi trường trong các FTA thế hệ mới mà Việt Nam tham gia. Theo đó, xu hướng tiêu dùng xanh không phải là một xu hướng mới nhưng nó đã trở nên phổ biến hơn khi nhiều quốc gia trên thế giới ngày càng quan tâm đến phát triển bền vững, được thể hiện thông qua các cam kết tại COP26, COP27…
Ông Dương nhấn mạnh, trong bối cảnh Việt Nam đang thực thi các FTA thế hệ mới, doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm nhiều hơn các cam kết về môi trường trong các FTA để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn và xu hướng tiêu dùng tại các thị trường nhập khẩu, tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế quan trong các FTA.
Đến từ Sở Tài Nguyên và Môi trường TP.HCM, ông Nguyễn Văn Thảo – Phó Trưởng phòng Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Chi bục Bảo vệ môi trường cho rằng, Luật bảo vệ môi trường năm 2020 được cho là có nhiều điểm mới mang tính đột phá, đề cao vai trò người dân, doanh nghiệp là vị trí trung tâm đối với hoạt động bảo vệ môi trường. Luật bổ sung nhiều giải pháp bảo vệ các thành phần môi trường, nhất là môi trường không khí, môi trường nước; thúc đẩy phân loại rác thải tại nguồn; định hướng cách thức quản lý, ứng xử với chất thải, góp phần thúc đẩy kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam.
“Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đánh dấu một bước tiến lớn trong việc cải cách các thủ tục hành chính về môi trường trong quản lý các dự án, hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; đặc biệt là việc đưa ra công cụ quản lý thống nhất là Giấy phép môi trường. Đây là công cụ quản lý môi trường đã và đang được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng”, ông Thảo cho hay.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Hữu Nghị – Chuyên gia xúc tiến xuất khẩu CBI, Hà Lan, cho rằng, khi chuyển đổi sang các mô hình sản xuất xanh hướng tới phát triển bền vững sẽ tạo động lực tăng trưởng cho doanh nghiệp và mang lại nhiều cơ hội. Trong đó có thể kể đến như việc tránh được lộ trình thuế carbon, thu hút thêm khách hàng mới, nâng cao năng lực cạnh tranh… đặc biệt là tiếp cận được các thị trường khó tính như Mỹ, EU. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất để doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất xanh là vốn đầu tư. Ngoài nguồn tín dụng xanh ưu đãi lãi suất từ các tổ chức tài chính, cần có các chính sách ưu đãi tín dụng, kích cầu đầu tư, nhằm khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn thay đổi từ công nghệ đến sản phẩm trong quá trình chuyển đổi xanh.
