Thị trường lúa mì toàn cầu đã xáo động khi các nhà nhập khẩu Trung Quốc hủy các lô hàng lớn từ Mỹ và Úc. Đây dường như là chiến thuật của các thương gia Trung Quốc nhằm đảm bảo mức giá tốt hơn, củng cố an ninh lương thực nội địa.
Giá lúa mì tương lai chuẩn ở Chicago đang giao dịch ở mức khoảng 5,50 USD/giạ (thùng 36 lít), tăng nhẹ so với mức thấp nhất trong ba năm rưỡi được ghi nhận vào giữa tháng 3 nhưng giảm khoảng 10% so với đầu năm.
Bộ Nông nghiệp Mỹ tháng trước cho biết 504.000 tấn lúa mì bán sang Trung Quốc đã bị hủy đơn, tương đương khoảng 50% số lúa mì của Mỹ đến Trung Quốc trong năm 2022. Đây là lần hủy hợp đồng lớn nhất được ghi nhận kể từ năm 1999.
Trong khi đó, Reuters nói khoảng 1 triệu tấn lúa mì Úc xuất khẩu sang Trung Quốc cũng đã bị hủy đơn hoặc hoãn lại.
Trong cả hai trường hợp, phía Trung Quốc đã không giải thích lý do hủy các đơn hàng. Trung Quốc hiện là nước nhập ngũ cốc lớn nhất thế giới.
Trung Quốc đang phải đối mặt với suy thoái kinh tế, nhưng giá thực phẩm ở đại lục nhìn chung ít chịu ảnh hưởng của các biến động của giá dầu thô, đồng và các nguyên liệu công nghiệp khác.
Ruan Wei tại Viện nghiên cứu Norinchukin của Nhật Bản giải thích: “Người mua có thể đang cố gắng tránh thực hiện các hợp đồng đắt tiền đã ký trước đây. Họ muốn mua với giá thấp hơn giá đã ký”.
Đợt lũ lụt mùa hè 2023 đã ảnh hưởng nặng đến chất lượng lúa mì dùng làm thực phẩm, đặc biệt là tỉnh Hà Nam – vựa lúa mì của Trung Quốc. Nhu cầu nhập khẩu tăng. Các công ty nhập khẩu Trung Quốc đã tăng giá để giành các hợp đồng lớn thu mua lúa mì chất lượng cao từ Mỹ, Canada và Úc.
Nhưng Nga, nước xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới, sau đó đã tăng cường xuất khẩu giá rẻ sau vụ mùa bội thu thứ hai liên tiếp vào cuối năm ngoái. Giá lúa mì chuẩn Chicago hiện thấp hơn khoảng 30% so với mức đỉnh tháng 7-2023.
Khi đến thời gian giao hàng các hợp đồng bổ sung đã ký hồi giữa năm 2023, giá các hợp đồng cũ đã cao hơn đáng kể so với giá thị trường. Đây có thể là lý do khiến các thương nhân Trung Quốc hủy các hợp đồng.
Trung Quốc không tăng nhập khẩu từ Nga, mà nhập thêm lúa mì từ Pháp và Kazakhstan, với lý do lúa mì của Nga không đáp ứng các yêu cầu của phía Trung Quốc.
Người mua Trung Quốc được biết là đặc biệt nhạy cảm với sự thay đổi giá cả. Mùa xuân 2023, họ đột ngột hủy hợp đồng mua 1,1 triệu tấn bắp của Mỹ. Sau đó, có nguồn tin nói là Trung Quốc đã tăng khẩu từ Brazil, do nguồn hàng dồi dào ở đó đã khiến giá giảm.
Li Xuelian, nhà phân tích cấp cao tại Viện nghiên cứu Marubeni, cho rằng “Các động thá nhằm hạn chế nhập khẩu ngũ cốc của Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục trong trung và dài hạn”.
Chính phủ Trung Quốc đã tập trung nhiều hơn vào an ninh lương thực kể từ năm ngoái trong bối cảnh giá cả trong nước tăng cao và căng thẳng với Mỹ. Luật an ninh lương thực sẽ có hiệu lực vào tháng 6 để giúp thúc đẩy sản xuất ngũ cốc trong nước và đa dạng hóa nhập khẩu.
Trung Quốc đặt mục tiêu là có thể tự chủ hoàn toàn về lúa mì và gạo nói riêng, dẫn đến áp lực hạn chế nhập khẩu hai loại lương thực này lớn hơn so với bắp và các loại ngũ cốc khác vốn chủ yếu được dùng làm thức ăn chăn nuôi.
Theo Nikkei Asia
Ricky Hồ / BSA Media
